۲۰۹۸
۲۸/۱۲/۸۷
ارائه ویرایش چهارم مجموعه اسناد نهضت آزادﯼ ایران
سالهای ۱۳۴۰ تا ۱۳۸۷
(به مناسبت چهاردهمین سالگرد درگذشت شادروان مهندس مهدﯼ بازرگان)
نهضت آزادﯼ ایران، به مناسبت چهاردهمین سالگرد درگذشت دبیرکل فقیدش، شادروان مهندس مهدی بازرگان، ویرایش چهارم مجموعه اسناد منتشر شده طی سالهای ۱۳۴۰ تا (پایان) اسفند ماه ۱۳۸۷ را حاوی ۳۷ جلد به صورت لوح فشرده (CD) ـ شامل فایلهایی متنی، صوتی و تصویری ـ و با امکانات جستجوی متنی پیشرفته در تمامی اسناد به علاقهمندان و محققان تقدیم میکند. لازم به یادآوری است که اسناد مربوط به جلدهای ۷ و ۸ که از دسترش مسئولان نهضت خارج شدهاند امکان درج در این مجموعه اسناد را تاکنون نیافتهاند.
اما در این مجموعه دفتر اول جلد ۱۰،شامل ۶۳ شماره نشریه “پیام مجاهد” ارگان نهضت آزادی ایران در خارج کشور که در سال های ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ منتشر شده در اختیار علاقه مندان و پژوهشگران قرار گرفته است. در این اسناد تاریخی که در بیش از دو هزار صفحه تدوین شده است، علاوه بر سرمقالههای آن، که تحلیلهای سیاسی و بعضاً اقتصادی آن دوران است، اخبار فعالیتهای مبارزان سیاسی در ایران، متعلق به جریان ملی ـ اسلامی، اعم از روشنفکران دینی یا روحانیان، منعکس شده است و میتواند منبع خوبی برای مطالعات و بررسیهای پژوهشگران تاریخ باشد. دفاتر دوم و سوم جلد ۱۰ که مربوط به اسناد دیگر فعالیت های نهضت آزادی ایران در خارج کشور است به خواست خداوند بزرگ در فرصت دیگر در اختیار عموم قرار خواهد گرفت.
این اسناد بازگوکننده بخشی از تاریخ سیاسی ایران در سالهای پیش وپس از انقلاب است و علاقهمندان و پژوهشگران میتوانند با مطالعه آنها اهداف، برنامهها و عملکرد نهضت آزادﯼ ایران را در این دوره حساس از تاریخ ایران به آسانی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند و درباره آنها داورﯼ کنند.
مجموعه یاد شده حاوی تقریباً ۱۲۰۰۰ سند، در حدود ۳۰۰۰۰ صفحه، حدود ۲۰۰۰ عکس و در برگیرنده بیانیهها، تحلیلها و گزارش رویدادهای مهم این دوره ۴۷ ساله به شرح زیر است:
۱ـ اسناد مربوط به تأسیس نهضت آزادﯼ ایران در سال ۱۳۴۰ و محاکمه و مدافعات سران و فعالان آن در دادگاه نظامی رژیم سلطنتی در سال ۱۳۴۲
۲ـ اسناد همکاریهای جمعی با دیگر فعالان سیاسی بین سالهاﯼ ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷
۳ـ مواضع نهضت در آستانه انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷
۴ـ مواضع و قعطنامه های ۱۲ کنگره گذشته از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۴
۵ ـ تحلیل جنگ تحمیلی و ارائه راههای برون رفت از آن بر ﭘایه منافع ملی
۶ ـ دفاع از حقوق و آزادیهای اساسی ملت و از زندانیان سیاسی، مطبوعاتی و دانشجویی
۷ ـ نقد عملکرد مسئولان نظام
۸ ـ تفصیل و تحلیل ولایت مطلقه فقیه و تغییرات قانون اساسی
۹ـ انتخابات ادواری (ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری و شوراها)
۱۰ ـ بررسی و نقد جنبش اصلاحات و جنبش دانشجویی
۱۱ ـ مواضع نهضت درباره رویدادهای منطقهای (فلسطین ،عراق، افغانستان، ترکیه و …) و بینالمللی
۱۲ ـ پاسخ به حملات علیه نهضت آزادی ایران
۱۳ ـ پاسخ به اتهامات دادگاه انقلاب علیه رهبران و فعالان نهضت آزادی ایران و سایر احزاب، گروهها و شخصیتهای سیاسی
۱۴ ـ دعوت به وفاق ملی و همکاریهای جمعی
۱۵- مجموعه بیانیهها و مصاحبهها در خصوص عملکرد دولت نهم و مسایل مهم داخلی و بینالمللی در سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷و…
نهضت آزادی ایران، در طول ۴۷ سال گذشته، در داخل کشور و خارج از آن (در سالهای سلطه اختناق داخلی)، با اصرار بر ایفای نقش «شاهد و واسط» و انجام دادن فریضه دینی و ملی در راستای تحقق مطالبات تاریخی ملت ایران یعنی آزادی، دموکراسی و حقوق اساسی ملت با مواضع منسجم و پیوسته به رسالت آگاهی بخش خود عمل کرده، در حد توان چهره استبداد و مستبدان را به تصویر کشیده و راهکارهای اصلاحی عرضه کرده است تا راه برای اجرای برنامههای توسعه، تحقق آرمانهای عدالتخواهانه ملت ایران و حفظ استقلال کشور هموار شود.
البته، نهضت آزادی ایران در این راه ناملایمات و سختیهای بسیار دیده و چشیده است. حملات مکرر، در سالهای مختلف، به دفتر مرکزی نهضت، در خیابان استاد مطهری تهران، پلاک ۲۳۴، و خانه ها و دفترهای کار اعضا و علاقهمندان، بر هم زدن جلسات، ضرب و شتم افراد، غارت یا ضبط اسناد تاریخی، بستن و مهر و موم کردن دفتر مرکزی و زندانی کردن جمع زیادی از فعالان نهضت، بحرانهایی است که مسئولان و اعضای نهضت در این دوره با آنها روبرو بودهاند و بحمدالله هر بار با سر افرازی از آنها بیرون رفته، مصمم و کوشا به راهشان ادامه دادهاند.
در این میان، آن چه متأسفانه از گزند حوادث به دور نمانده و آسیب دیده است اسنادی است که تمام یا بخشی از آنها از دست رفته است. بسیاری از اسناد در یورشهای سازمان یافته به دفتر نهضت آزادﯼ ایران غارت شده یا توسط ماموران دادگاه انقلاب از آرشیو نهضت یا خانهها و دفترهای کار اشخاص خارج و ضبط گردیده است. امیدواریم که در آینده، با دستیابی به آنها، موفق به معرفی کامل فعالیتهای نهضت بشویم.
از همه علاقهمندان به تاریخ و مسائل سیاسی ایران نیز در خواست می کنیم که اگر اسنادی از این دوره را که در مجموعه حاضر موجود نیست در اختیار دارند، با امانت دادن آنها به نهضت به غنای این مجموعه کمک کنند.
امید است که به خواست خداوند دو جلد دیگر از اسناد این دوره و دیگر اسنادی که تا کنون در اختیار نهضت نبوده است برای استفاده علاقهمندان به این مجموعه افزوده شود.
علاقهمندان میتوانند لوح فشرده را با مراجعه به مسئولان و اعضای نهضت آزادی ایران دریافت کنند.
مجموعه اسناد یاد شده در سایت اینترنتی نهضت آزادﯼ ایران به نشانی www.nehzateazadi.net نیز قابل دسترسی بوده و امکان دریافت نظرات و سئوالات علاقمندان نیز از طریق ارسال موارد به نشانی روابط عمومی نهضت آزادی [email protected] فراهم میباشد.
اینک که در چهاردهمین سالگرد شادروان مهندس مهدی بازرگان و سی امین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی موفق به عرضه کردن ویرایش چهارم مجموعه اسناد مربوط به فعالیتهای ۴۷ ساله نهضت آزادی ایران به صورت جدید شدهایم خداوند متعال را سپاس می گذاریم و از همه کسانی که در گردآوری و تنظیم آن همکاری و اشتراک مساعی داشتهاند صمیمانه تشکر و قدردانی می کنیم.
نهضت آزادی ایران