شماره: ۱۶۳۸
تاریخ:۲۲/۰۱/۷۷
بازداشت شهردار تهران
بهانه و انگیزه
واتقوا فتنه لاتصیبنالذین ظلموا منکم خاصه (۱)
هنوز چند هفته از حماسه ملی دوم خرداد نگذشته بود که جناح شکست خورده انتخابات به برنامهریزی و برخورد با جناح پیروز و دولت آقای سید محمد خاتمی، رئیس جمهور منتخب ملت، پرداخت و با استفاده از اختیارات قوه قضائیه و تشکیل دادگاه ویژه و بهرهگیری از تجربیات واحد حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی، شهرداران مناطق و مدیران اصلی شهرداری تهران را بازداشت کرد و با گردآوری اطلاعات، رفتارهای خلاف قانون و گرفتن اعترافاتی از بازداشت شدگان در زمینه تخلفات اداری و مالی، موضوع پرونده شهرداری تهران به سطح رسانههای عمومی، تریبون نمازهای جمعه، مجلس و دولت کشانده شد (۲) و به صورت «پرونده ملی» درآمد. سرانجام، پس از چند نوبت احضار آقای غلامحسین کرباسچیـ شهردار تهرانـ به عنوان مطلع، در اولین روزهای تجدید فعالیت در سال جدید به عنوان متهم به دادگاه احضار و به اتهام اختلاس در اموال عمومی بازداشت موقت گردید و روانه زندان اوین شد.
بازداشت شهردار تهران بلافاصله در رأس اخبا ر رسانهها قرار گرفت و هیأت دولت، پس از یک جلسه طولانی، ضمن اظهار تأسف از بازداشت شهردار تهران و حمایت و تمجید از خدمات هشت ساله شهرداری تهران، وی را در سمت خود ابقا کرد.
از آنجا که اقدامات اخیر علیه شهرداری تهران و نهایتاً بازداشت آقای کرباسچی بخشی از برنامه تهاجم جناح راست به دولت آقای خاتمی ارزیابی میشودـ که در این مرحله در«خاکریز» شهرداری تهران انجام یافته است و تداوم آن میتواند به خاکریزهای دیگری نیز منتقل شودـ و ادامه این روند تبعات سوئی برای ملک و ملت درپی خواهد داشت، بررسی موضوع حائز اهمیت بسیاری است. بنابراین لازم است که ابتدا موضوعات زیر به تفکیک مورد بررسی قرار گیرند:
ا- موضوع اول روش خاص مدیریت آقای کرباسچی در طول هشت سال گذشته، در سمت شهردار تهران، است. ایشان برای انجام دادن خدمات گسترده و چشمگیر خود در شهر تهران، عموماً توجه زیادی به قوانین و مقررات نداشته و برای کسب درآمد و تأمین هزینههای سنگین پروژههای. بزرگ از تمامی امکانات و روشها بهره جسته است. طبیعی است که لازمه این روش مدیریت، ارتکاب تخلفات اداری و مالی است و این امر در طول مدت یاد شده بر کسی پوشیده نبوده است. با وجود این، عملکرد شهرداری تهران همواره مورد تأیید وزرای کشورـ که قائم مقام انجمن شهر تهران هستند و مسؤولیت بررسی و تصویب برنامه و بودجه و نظارت بر عملکرد شهرداری تهران را به عهده دارندـ و نیز مقامات بالای کشور، به ویژه رؤسای جمهور، بوده است.
عملکرد آقای کرباسچی در اصفهان و سپس در تهران شدیداً بر مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و مدیریت شهرهای کشور تأثیرگذار بوده است. لذا، فارغ از اینکه آقای کرباسچی به خدمات خود در شهر تهران ادامه دهد و یا شخص دیگری این مسؤولیت را بر عهده گیرد، بسیار ضروری است که روش مدیریت و عملکرد آقای کرباسچـی در سطح کارشناسی مورد ارزیابی قرار گیرد تا نقاط قوت و ضعف آن مشخص شود و برنامه مدیریت شهر تهران و سایر شهرهای کشور با تأکید بر نتایج حاصل از این ارزیابی با برنامه دولت آقای خاتمی هماهنگ گردد. این امر یک موضوع کارشناسی است و نمیتواند تنها در سطح قوه قضائیه، بویژه آمیخته با برخوردهای سیاسی خاص، مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد.
۲- رسیدکی بیغرضانه و همهجانبه به تخلفات اداری و مالی مدیران کشور همواره مورد استقبال مردم بوده است و نتایج آن موجب آگاهی مردم از رویدادهای کشور، رشد جامعه و پیشگیری از تخلفاب بیشتر خواهد شد. آنچه در مورد پرونده شهرداری تهران مورد سؤال و اعتراض مردم قرار گرفته این است که چرا قوه قضاثیه کشورـ که باید با حفظ استقلال و بینظری، عدالت و اجرای قانون را تحقق بخشدـ در مورد سایر پروندهها کم توجهی و تعلل نشان میدهد و حمله به یک جناح سیاسی خاص و دفاع از جناح سیاسی مقابل آن را بر عهده گرفته است. آیا چنین رویههای غیرعادلانه ضربات جبرانناپذیری بر اعتبار قوه قضائیه و نظام وارد نمیآورد و موجبات بدبینی، بیتفاوتی و افسردگی مردم را بیش از پیش فراهم نمیسازد؟
۳- نحوه و زمان شکلگیری پرونده شهرداری تهرانـکه خارج از مسیر عادی قضایی استـ سیاسی بودن این پرونده و هدف اصلی آن را که تضعیف دولت آقای خاتمی است، آشکارا نشان میدهد. شاید به همین علت دولت به طور قاطع در قبال این اقدام قوه قضائیه موضعگیری کرد و مردم نیز به طور وسیع، ضمن اعتراض به عملکرد قوه قضائیه، از دولت آقای خاتمی حمایت نمودهاند.
۴- موضعگیری مسؤولان، مردم و رسانهها در قبال بازداشت شهردار تهرانـ که به طور گسترده و کم سابقهای در مطبوعات منعکس شده و میشودـ فضای سیاسی جامعه را کاملاً متأثر ساخته است. زمینههای حمایت مردمی از دولت آقای خاتمی نیز که از طریق تشکیل اجتماعات و راهپیماییها فراهم شده است به خوبی تهاجم جناح شکست خورده و دفاع جناح پیروز در انتخابات دوم خرداد را نشان میدهد.
نهضت آزادی ایران ضمن اعتراض به عملکرد غیرعادلانه و تخلفات قانونی قوه قضائیه در ارتباط با پرونده شهرداری تهرانـ که به صورتهای مختلف در رسانهها و مطبوعات منعکس شده استـ موارد زیر را مورد تأکید قرار میدهد:
الف- برنامه جناح شکست خورده ایجاد مضیقه و بینظمی و احیاناً درگیری با هدف تضعیف و به زانو درآوردن دولت آقای خاتمی است لذا بر همه علاقهمندان به ایران و اسلام و اصول و آرمانهای اصیل انقلاب اسلامی ایران و دموکراسی و عدالت است که ضمن حفظ هوشیاری و حمایت از برنامههای دولت آقای خاتمیـ که در جریان انتخابات ریاست جمهوری مطرح شدـ از هر گونه تشنج و درگیری پرهیز کنند.
ب- مطبوعات، احزاب و گروههای ملی و اسلامی و نهادهای حرفهای و صنفی در سطح کشور باید از دولت آقای خاتمی حمایت کنند و تهاجم جناح راست علیه دولت آقای خاتمی را بار دیگر با شکست مواجه سازند.
پ- با توجه به ساختار و عملکرد ضعیف مدیریت قوه قضائیه و خروج آن از وظایف اصلیـ که در اصل یکصد و پنجاه و ششم قانون اساسی مندرج استـ برای پایان بخشیدن به بحران کنونی کشور انتظار میرود که هر چه سریعتر فردی باصلاحیت که مطابق اصل یکصد و پنجاه و هفتم قانون اساسی باید «مجتهد عادل و آگاه به امور قضایی و مدیر و مدبر» و بیطرف باشد به عنوان رئیس قوه قضاییه انتخاب و جایگزین رئیس فعلی گردد.
اولین اقدام رئیس بعدی قوه قضائیه باید تحقق اصل استقلال قوه قضائیه و دور نگاه داشتن آن از جناحبندیهای سیاسی موجود کشور باشد.
استقلال و عملکرد قوه قضائیه در هر جامعهای شاخص سلامت و رشد آن جامعه است.
۵- سردمداران جناح راست باید این واقعیت را بپذیرند که هرگونه برنامهریزی برای تضعیف دولت آقای خاتمی، همان گونه که قرآن هشدار میدهد، فتنهای است که زبانههای آتش آن خشک و تر و همه جناحها و مردم را در برخواهد گرفت و برندهای نخواهد داشت. آنان باید برای جبران شکست انتخابات دوم خرداد به عمل ایجابی و تشکل و سازماندهی نیروها و افراد وفادار خود در قالب قانون احزاب بپردازند و با احترام به رأی مردم و در چارجوب اصول قانون اساسی به برنامههای دولت آقای خاتمی در شکلگیری زمینههای جامعه مدنی کمک کنند و بر روند تحولات به طور منطقی و مثبت تأثیر بگذارند.
۶- سایر تخلفات بزرگ چشمگیر مالی و اداری که مدارک آن اعلام شده استـ از جمله پروندههای بنیاد مستضعفان، وزارت ارشاد و کمیته امداد امامـ بدون توجه به جناحبندیهای سیاسی سریعاً و عادلانه مورد رسیدگی قرار گیرد تا بیطرفی و استقلال قوه قضائیه مورد قبول مردم قرار گیرد.
۷- حل مسائل کلیدی و مزمن شهرهای ایرانـ از جمله، مشکلات کلانشهر تهرانـ تنها از راه سپردن امور مردم به خود آنان، با اجرای صحیح و صادقافه قانون شوراها و انتخاب شوراهای شهر و شهرداران توسط مردم، ممکن و میسر است.
والعاقبه للمتقین
نهضت آزادی ایران
۱. از فتنهای که تنها به ستمکاران شما نمیرسد (و همه را فرا خوا هد گرفت) بپرهیزید. (ا نفال/ ۲۵)
۲. گزارش آقایان هادی مروی و محمد اسماعیل شوشتری به ریاست محترم جمهوری مورخ ۲۵/۸/۷۶