پاسخ دکتر ابراهیم یزدی به نقد سخنرانی تاسوعا
آفتاب
۱۷/۱۱/۱۳۸۵
آفتاب: دکتر «ابراهیم یزدی» با انتقاد از خبر درجشده درباره خود در یکی از روزنامههای صبح که در آن وی به توهین به عزاداران حسینی متهم شده، توضیحاتی را درباره سخنرانی خود در روز تاسوعا در منزل مهندس هاشم صباغیان ارائه کرد.
ابراهیم یزدی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی آفتاب در توضیح این گفته خود که «آنهایی که امام حسین (ع) را کشتند، بیدین نبودند»،اظهار داشت: در میان کسانی که به کربلا آمدند و با امام حسین(ع) جنگیدند، همه دنبال مال دنیا نبودند. در میان آنان کسانی بودند نظیر حر که وقتی با حقایق روبهرو شدند، تغییر روش دادند. کسانی هم بودند که آمده بودند تا با کسی که به قول خود آنان بر امیرالمؤمنینشان قیام کرده بود، برای ثواب اخرویش با او بجنگند.
به گفته وی، حتی برخی از آنان به گواه تاریخ برای تکمیل مسجدی که در دست ساخت داشتند به امید دریافت کمک مالی از ابن زیاد به کربلا آمدند.
این نواندیشدینی تاکید کرد: وقتی میگوییم جنگ در کربلا میان کفار و مسلمانان نبود به این معناست که کسانی که با امام حسین(ع) جنگیدند، مشرک و کافر نبودند. بنابراین باید به این سوال پاسخ داد که آنان چگونه مسلمانانی بودند که حاضر شدند با امام حسین بجنگند و این در میان دینداران سابقه دارد.
دکتر یزدی ادامه داد: به عنوان نمونه دیگر ابن ملجم خوارجی مشرک و کافر نبود. حافظ قرآن بود. ممکن است بعضیها بگویند او به تحریک یک زن دست به این کار زده بود اما در صورت مساله تفاوتی ایجاد نمیکند زیرا خوارج در نهایت، با علی (ع) به جنگ پرداختند.
وی سپس با طرح این سوال که «ایراد خوارج از نظر فهم و شعور دینی کجا بود که علی(ع) را کشتند و گرفتار معاویه شدند؟» تصریح کرد: آنچه که من گفتهام این است که احساس دینی یک امر وجودی در درون انسانهاست، اما نیاز به رشد و تکامل دارد و معنای این رشد و تکامل آن است که احساس خام توسعه نیافته انسانها با مجهز شدن به بصیرت دینی تکامل پیدا میکند.
وی با بیان اینکه «در کربلا تقابل میان احساس خام توسعه نیافته دینی با بصیرت دینی بود»، افزود: قرآن کریم همه جا اصرار دارد که پیامبران آمدهاند تا به ما بصیرت دهند تا ما صاحب بصائر شویم. هنگامی که امام حسین(ع) به یارانش توصیه میکند که شمشیرهای خود را با بصیرت بزنید معنایش این است که صرفا متکی به احساس خام دینی نباشند بلکه بدانند برای چه و چرا باید شمشیر بزنند.
دکتر یزدی در ادامه خاطر نشان کرد: آنچه در تاریخ همه ادیان دیده میشود و موجب شده که مذهب مورد سوءاستفاده قدرتها قرار گیرد، استفاده صاحبان قدرت از احساس کور و خام مذهبی توسعه نیافته است.
وی تصریح کرد: در تحلیل فاجعه بزرگ کربلا، سطحینگری و توسل به شعائر بیپایه که نماد آن طی روزهای گذشته عاشورا از طریق تصاویری که رسم شده بود و اشعار و مداحیهایی که در منابر و مساجد و رادیو و تلویزیون گفته میشد، نمیتوان مردم را با فلسفه قیام امام حسین(ع) و شخصیت والای او آشنا کرد.
دبیرکل نهضت آزادی با بیان اینکه «برای تحریک احساسات مردم از امام حسین(ع) و خاندانش مایه گذاشتن و آنان را به شکلی موهن عاجز و درمانده نمایش دادن، تجلیل از آنان نیست»، اظهار داشت: نه در سخنان امام حسین (ع) و نه در سخنان هیچیک از یارانش در دوران نبرد با اصحاب یزید و نه در سخنان خاندان بزرگش زینب(س) و علیبن حسین(ع) هرگز کلمهای که دال بر ضعف باشد شنیده نشد و آنان جز ذوب در عشق حق، نبودند.
دکتر یزدی در پایان یادآور شد: آنچه که مهم است این که معتقدین به فلسفه قیام امام حسین(ع) میبایستی در توضیح و تشریح بصیرت دینی به مردم ما کمک کنند تا با الگو گرفتن از امام حسین(ع) متخلق به اخلاق خدایی شوند.