انتخابات فرصتی برای تقویت فرآیند گذار به دموکراسى است
گفت و گو با محمد توسلی
روزنامه سازندگی
مورخ ۲۵ آذر ماه ۱۳۹۷
محمد توسلی شخصی است که طی ماههای اخیر همواره روی اصلاحات جامعه محور تاکید داشته و شورای عالی اصلاح طلبان در دور جدید را هم فرصتی برای تغییر جهت اصلاح طلبان به این رویکرد میبیند. در روزهایی که برخی از اصلاح طلبان حضور در انتخابات را گدایی قدرت میدانند و از بازگشت به جامعه حرف میزنند، حرفهای توسلی میتواند راهگشا باشد.
رویکرد شما به اصلاحات همیشه جامعه محور بوده اینجامعه محوری چه خصوصیت هایی داره و چه تفاوتیبا رویکردهای دیگر اصلاح طلبی داره؟
رویکرد نهضت آزادی ایران با توجه به شرایط فرهنگی، اجنماعی و سیاسی ایران همواره بر نگاه جامعه محور تاکید داشته است. زیرا با توجه به آموزه های قرآنی راه و روش همه پیامبران و مصلحان آگاهی بخشی در عرصه عمومی بوده است تا خود مردم در جایگاه شهروند با آگاهی و با سازو کارهای جامعه مدنی زمینه های تحول در جامعه را فراهم سازند. در سال های بعد از انقلاب نیز در همان شرایط ملتهب در کنگره تیر ماه سال۵۹ همین راهبرد اصلاحات تدوین و در شرایط خاص دهه ۶۰ و تا امروز مورد عمل قرار گرفته است. اگر در مقاطعی در دولت قبول مسئولیت شده هدف اصلی تقویت همین فرایند بوده و اگر با موانعی جدی برخورد شده قدرت را ترک کرده اند.
در شرا یط کنونی جامعه، نگاه ما نیز حضور در عرصه عمومی و تقویت نهادهای مدنی و احزاب سیاسی و ارتقاء آگاهی عمومی برای تقویت فرایند گذار به دموکراسی و حاکمیت ملت با استفاده از ظرفیت های قانون اساسی است. عملکرد برخی اصلاح طلبان که صرفا نگاه قدرت محور دارند و راهبرد های اصلاح طلبی را به دست فراموشی سپرده اند و یا آلوده به فساد قدرت شده اند موجب شده تا جامعه با حساسیت نسبت به باز تعریف اندیشه اصلاح طلبی و نقد اصلاح طلبانی که هزینه های سنگینی به جنبش اصلاحات وارد کرده اند، بپردازند.
به نظر شما نگاه کلی احزاب اصلاح طلب به اصلاحاتجامعه محور است یا اصلاحات انتخاباتی؟
انتخابات همواره فرصتی برای تقویت فرایند گذار به دموکراسی و ارتقاء آگاهی جامعه بوده است. رای اعتراضی آگاهانه مردم در دوم خرداد سال ۷۶ و در دوره های بعد به ویژه سال های ۹۲ و ۹۴ و ۹۶ و پیامد های آگاهی بخشی آن ها بر کسی پوشیده نیست. اما در این فرایند احزاب و افرادی که با نگاه قدرت محور به انتخابات نگاه کرده اند و در عمل در برخی حوزه ها بر خلاف تعهداتشان عمل کرده اند موجب شده نگاه مردم نسبت به آنها کاملا عوض شود و در مراحل بعد واکنش لازم را نشان خواهند داد.
شما با پیش شرط هایی وارد شورای عالی اصلاح طلبانشدید. این پیش شرط ها تا چه حد پذیرفته شدند؟
پیش شرط دوستان ما، اصلاح ساختار موجود به انتخاب دموکراتیک اشخاص و متعارف جامعه مدنی و تشکیل پارلمان اصلاحات و توجه به نگاه جامعه محور و نظارت قانونمند بر عملکرد منتخبین در قدرت بوده است و همین روند پیگیری می شود.
برخی از اصللاح طلبان معتقدند که همیشه باید درانتخابات شرکت کرد و این دو همزاد هم هستند. آیا شماچنین نظری را قبول دارید؟
بله، انتخابات فرصتی برای یاد گیری و تقویت فرایند گذار به دموکراسی است، مشروط بر این که پیشنیاز های آن تامین باشد. با توجه به شرایط پیش رو در انتخابات آینده اگر شرایط انتخابات آزاد و سالم در حد قابل قبول فراهم نباشد و اگر نظارت استصوابی شورای نگهبان که در تضاد با بسیاری از اصول قانون اساسی از جمله اصل ۵۶ قانون اساسی است، حذف نشود و ارزیابی ها نشان بدهد که میزان حضور مردم در انتخابات کمتر از ۵۰ در صد باشد در این خصوص می توان تدبیر جدیدی اندیشید.