اطلاعیه دانشجویان
نهضت آزادی ایران
به
مناسبت گرامیداشت ۱۶ آذر روز جهانی دانشجو
چهار
ماه از کودتای ننگین ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ میگذشت. آسمان ایران آکنده از
اندوه و درد بود و زمین آبستن آتشفشان قیام ملت. مصدق رهبر محبوب ملت
در بیدادگاه نظامی سلطنت آباد محاکمه میشد و سلطه سیاه استبداد داخلی
میرفت تا با تجدید رابطه با استعمار پیر انگلیس و سفر نیکسون معاون
ریاست جمهوری آمریکا به ایران از طریق استیلای خارجی تحکیم یابد. اما
در آن "مزار آباد بیتپش" دلهای آزاده مردانی در کوی و بازار و دانشگاه
هنوز میتپید و آرامش شاه را آشفته میکرد. نظام استبداد که از تدارک
دانشجویان برای تظاهرات علیه سفر نیکسون مطلع شده بود برای نخستین بار
حرمت محیط علم و ادب را شکست و برای گوشمالی دادن دانشجویان نیروهای
کماندویی ویژه خود را در دانشگاه تهران مستقر ساخت. اینچنین بود که
محیط دانشگاه را اعتراضات وسیعی فرا گرفت و به دنبال دو روز تظاهرات در
دانشکدههای مختلف، دانشکده فنی یکپارچه خشم و خروش شد و دیری نپائید
که فریادها چونان شعلههای شرزه فراگیر گشت . سرنیزهداران نظام زور که
وظیفه داشتند امنیت سفر ارباب را تأمین نمایند با هجوم به کلاسهای درس
دانشکده فنی دانشجویان را به زیر ضربات سرنیزه گرفتند و در این حمله
خون پاک سه دانشجو: شریعت رضوی، قندچی و بزرگ نیا بر زمین ریخت و این
سه تن نخستین شهدائی گشتند که پس از کودتای ننگین ۲۸ مرداد ۳۲ در سنگر
آزادی و آگاهی در خون خود غلطیدند. این جوانمردان به قول دکتر
شریعتی:(۱)
"نخواستند که همچون دیگران کوپن نانی بگیرند و از پشت میز دانشگاه به
پشت پاچال بازار بروند و سر در آخور خویش فروبرند. از آنسال چندین
دوره آمدند کارشان را تمام کردند و رفتند. اما این سه تن ماندند تا هر
که را میآید بیاموزند و هر که را میرود سفارش کنند. آنها هرگز
نمیروند همیشه خواهند ماند. آنها شهیدند. این سه قطره خون که بر چهره
دانشگاه تازه و گرم است."
و هم
از آنسال است که شانزدهم آذر به عنوان روز مقاومت دانشجو و دانشگاه در
برابر استبداد و اختناق، نه تنها در تاریخ مبازرات میهن ما، بلکه به
درخواست "سازمان بینالمللی دانشجویان" به عنوان روز جهانی دانشجو
نامگذاری شد.
دانشجویان نهضت آزادی ایران ضمن گرامیداشت این روز تاریخی از اینکه در
شرایط فعلی به دلیل بسته بودن محیط سیاسی دانشگاه و فقدان آزادی ابراز
عقیده، امکان انتقاد سالم و ادای فریضه عظیمه امر به معروف و نهی از
منکر که تنها وسیله پاسداری از ارزشهای اسلامی و اصول اولیه انقلاب
است، به شدت مورد تهدید و تحدید میباشد، ابراز تأسف و نگرانی عمیق
مینمایند. در این راستا دانشجویان نهضت آزادی ایران در اطلاعیه مورخ
مهرماه ۶۷ خطاب به انجمنهای اسلامی و جهادهای دانشگاهی چنین هشدار
دادند:
"شما از
سالهای قبل صحنه دانشگاه را یگانه قلمرو فعالیت و مالکیت خود ساختهاید
و از عوامل طرد و اخراج بسیاری از استادان و دانشجویان گردیدید. قسمت
بزرگی از بار مسئولیت نابسامانیهای امروز که نتیجه مداخلات نادرست
دیروز است، به عهده شماست بنابراین توصیه میکنیم تجدیدنظرهای اصولی در
بینشها و روشهای خود به عمل آورده و در کردار مروج و مبلغ واقعی مفهوم
مقدس آزادی و آزاداندیشی در میان دانشجویان باشید."
ما بار
دیگر در این مقطع سرنوشتساز تاریخ میهنمان از قشر دانشگاهی اعم از
استاد و دانشجو مصرانه میخواهیم همانطوری که قائم مقام رهبری هم توصیه
فرمودهاند برای ایجاد فضای آزادی و رفع اختناق در دانشگاهها، بالابردن
کیفیت آموزش ـ تخصصی، ایجاد و افزایش امکانات تحقیق علمی، رفع تضییع
حقوق دانشجویان و تأمین نیازهای صنفی آنها گامهای اساسی بردارند.
تعا ونوا
علیالبر والتقوی
ولاتعاونوا
علیالاثم والعدوان
دانشجویان نهضت
آزادی ایران
شانزدهم آذرماه
۱۳۶۷
(1)
دکتر علی شریعتی ـ با مخاطبهای آشنا.