اعلامیه نهضت آزادی ایران به مناسبت ۱۶ آذر، روز دانشجو
بسمه تعالی
۱۶ آذر، روز دانشجو را در ایرانی آزاد و مستقل، گرامی داریم.
دولت ملی مصدق، با کودتای خائنانه سیا و مزدوران داخلیاش سقوط کرده بود و عامل سرسپرده آمریکا، زاهدی، مردم ما را به زیر چکمههای مخوفش میکوبید. خفقان بر کشور حکمفرما شده بود و آنان که «زبان سرخ»، زبان شهادت داشتند، «سر سبزشان» را بر باد داده بودند. «مشتهای آسمانکوب قوی» که با پشتیبانی عوامل بیگانه، همه گونه مزاحمتها را بر سر راه حکومت ملی و مردمی مصدق فراهم آورده بودند، «وا شدند و گونه گون رسوا شدند». تاریکی و سکون مرگ بر کشور حکمفرمائی میکرد و جغد شوم حکومت شاه و زاهدی، «بر مزارآباد شهر بیتپش» استیلا یافته بود.
در ادامه خوشرقصی و نمایشی به ارباب ـ آمریکا ـ رژیم در تلاش بود تا ثمره خوشخدمتیهایش را بنمایاند و هم از این رو بود که از نیکسون، معاون آیزنهاور، رئیس جمهور وقت آمریکا دعوت کرد که به ایران سفر کند و قبرستان آباد ایران را از نزدیک ببیند. به هنگام ورود نیکسون و در صحنه نمایشی که در روز شانزدهم آذرماه ۱۳۳۲ در دانشگاه تهران بر پا کرده بودند، فریاد سرخگون «نه» برخاست، و رژیم که این گستاخی را تاب نمیآورد، جواب آن را با گلوله داد.
در دم، سه تن از شریفترین و پاکترین جوانان ما، شریعت رضوی، قندچی و بزرگنیا، دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران در خون خویش درغلتیدند. اینان
«نخواستند که همچون دیگران، کوپن نانی بگیرند و از پشت میز دانشگاه به پشت پاچال بازار بروند و سر در آخور خویش فرو برند. از آن سال، چندین دوره آمدند، کارشان را تمام کردند و رفتند. اما این سه تن ماندند تا هر که را میآید بیاموزند. هر که را میرود سفارش کنند. آنها هرگز نمیروند. همیشه خواهند ماند. آنها «شهید»اند. این سه قطره خون که بر چهره دانشگاه، همچنان تازه و گرم است».(شهید دکتر علی شریعتی، با مخاطبهای آشنا)
و هم از آن سال، شانزدهم آذر، به عنوان سمبل مقاومت دانشجو و دانشگاه در برابر استبداد و استعمار و خفقان، به عنوان روز دانشجو در تاریخ مبارزات میهنمان به ثبت رسید و آن سه قطره خون تازه و گرم، دانشگاه و دانشجو را همواره حیات تازه میدادند و در پهنه پیکار با طاغوت، روح تازه میدمیدند.
شانزدهم آذر، روز دانشجو را به یاد آن سه شهید، و شهیدانی که فریاد یاریخوان آنان را در همان سنگر دانشگاه ـ با سرخی خون خویش پاسخ گفتند، گرامی داریم.
نهضت آزادی ایران
۱۴/آذر/۱۳۵۸