بازرگان شاه را به «مباهله» دعوت کرد
چهار دهه پس از پیروزی انقلاباسلامی در یادداشتی از محمد توسلی
محمد توسلی: قلاب اسلامی سال ۵٧ ریشه در مطالبات تاریخی ملت ایران دارد؛ مطالباتی که از مبارزات صدساله ملت ما دنبال میشده است. از دوره جنبش مشروطه، نهضت ملی تا سال ۵٧ مشکل اصلی جامعه ما حضور فرهنگ استبدادی و حاکمیت و سلطه شاهان و اقتدارگرایان در جامعه بوده است. بیدارگران و اصلاحطلبان ما بیشتر بحث محدود کردن اختیارات قدرت و استقرار و حاکمیت اراده مردم و به زبان امروز، آزادی، دموکراسی و حقوق بشر را دنبال میکردند. میخواستند انسان بر سرنوشت خویش حاکم باشد تا توسعه در جامعه میسرشود. ریشه تاریخی انقلاب در عمق تاریخ ما بوده و در هرمرحله یک گام بلند برداشته شده است. در انقلاب ۵٧ مردم شعار آزادی سر میدادند که از مظالم شاه وابزارسرکوبش یعنی ساواک به ستوه آمده بودند. از طرفی از حضور امریکا و سلطه آن بیزار بودند و شعار استقلال میدادند. ضمنا ملت ما مردم مسلمانی بودند و میخواستند ارزشهای اسلامی در مناسباتشان حاکم باشد. لذا شعار جمهوری اسلامی میدادند.
از شهریور ٢٠ تا بهمن ۵٧
این شعارها با هم یک هماهنگی و انسجامی داشتند. انقلاب در فرآیندی شکل گرفته است که لااقل پس از شهریور ٢٠ و رفتن رضاخان و فضای بازنسبی که درکشور ایجاد شد برمیگردد. در آن شرایط افکار نو در جامعه مطرح میشود. هم ایدههای مارکسیستی و هم ایدههای اندیشه نو دینی مطرح میشود. نیروهای ملی هم حضور مییابند و مقاومت میکنند و زمینههای رشد حرکت مردم را فراهم میکنند.