مراسم یادبود شادروان مهندس مهدی بازرگان
در اصفحان
به نام خدا
هم زمان با دهمین سالگرد درگذشت شادروان مهندس مهدی بازرگان و به منظور بزرگ داشت شصت سال خدمت و مقاومت آن بزرگمرد تاریخ مراسم یادبودی درتاریخ ٢۴/١٠/١٣٨٣ در شهر اصفهان برگزار گردید .
سخنرانان دعوت شده دراین جلسه : آقایان دکتر ابراهیم یزدی دبیر کل نهضت آزادی ایران ، دکتر نوید بازرگان و نیز دکتر صلواتی به عنوان میزبان .
بعداز شروع جلسه با قرائت قرآن ، دکتر صلواتی پیرامون عقیده و استواری و پایداری بر آن اعتقادات صحبت کرده و درایت از مهندس بازرگان ایشان را جزء دین باورانی معرفی نمود که بر اندیشه خویش پایدار و استوار بود .
در ادامه دکتر نوید بازرگان پیرامون عقاید و زندگی مهندس به سخنرانی پرداخت . از نظر ایشان بازرگان یک اندیشه بود نه یک شخصیت ، وی در مورد دلیل سفر مهندس به فرانسه در سال ۱۳۰۷ صحبت نمود و وضعیت اروپا در آن دوران را تشریح کرد وگفت بازرگان بیشتر برای شناخت دین باوری در اروپا به آنجا سفر نمود تا کسب علم .
دکتر نوید بازرگان ، خداپرستی در اروپا را یک سکه رایج در آن دوران دانست و نقطه ضعف اروپائیان در دینداری را این دانست که آنها دین را درمرتبه دوم یا سوم قرار می دهند . وی در مقام مقایسه ، اشعاری از مولانا ذکر کرد و رکودی را که درآن دوران در ایران نیز به چشم می خورد بررسی نمود. وی به تعدادی از کتابهای مهندس اشاره کرد ، و شیرازه همه آنها را توجه به قیامت دانست ، او خدا و آخرت هدف بعثت انبیاء (آخرین نوشته) را به عنوان وصیت نامه ی بازرگان معرفی کرد و دورترین افقی که در دیدرس انسان است را آخرت دانست و آن را مطابق با اندیشه مولانا معرفی نمود.
دکتر ابراهیم یزدی ، سخنران بعدی برنامه بود که «تقوا» را محور صحبت خویش قرار داد. اوتقوا را عاملی دانست که رابطه انسان با خودش و همنوعانش و طبیعت و خدا را منظم و مهار می کند .
دکتر یزدی اساس جامعه توحیدی ما را غیر از این جهان کوتاه مدت ، یک جهان دیگر دانست و آن را آخرت معرفی کرد .
وی یکی از ویژگیهای مهندس بازرگان را نوگرائی و روشنفکری دینی دانست و در واکنش به این تجربه تاریخی ۲۵ ساله سه نوع گرایش را ذکرکرد: ۱- نفی دین از عرصه جامعه ۲- دین از عرصه جامعه حذف نشود اما از عرصه سیاست و دولت بیرون برود ۳- سازگاری بین دین و دولت . وی شدیدا بر این مسأله تأکید نمود که در میان ملتهای دین باور از جمله ایران تفکیک دین از دولت و سیاست امکان پذیر نیست . دکتر یزدی دلائل این مسأله را کاملا تشریح نمود و افزود آنچه امروز مهم است این است که ما بتوانیم نظامی را مبتنی بر قانون و دموکراسی تأسیس نماییم . در بخش پاسخ به سؤالات دکتر یزدی با استناد به اصول قانون اساسی و اشاره به انتخابات ریاست جمهوری آینده گفت مردم باید مطالبات خود را از راههای دموکراتیک مطرح کنند و انتخابات هم یکی از آن راههاست . وی یکی از مطالبات مردم برای تحقق انتخابات آزاد را اجراء اصول فصلهای سوم و پنجم قانون اساسی دانست و خطاب به حاکمیت گفت : اگر خواهان مشارکت حد اکثری مردم در انتخابات هستید باید هرچه زودتر به این اقدامات دست بزنید زیرا مقدمه هر واجبی واجب است. وی در پاسخ به این سؤال که اگر نهضت آزادی به قدرت برسد پاسخگوی مطالبات برحق مردم خواهد بود ؟ گفت : قدرت ماهیت خود را دارد بناءبراین باید ابزار نقد قدرت همیشه دردست مردم باشد و نباید به هیچ حزب یا فردی اعتماد نمود.