شماره: ۱۶۰۷
تاریخ: ۰۵/۰۳/۷۶
مصاحبه رادیو بیبیسی با آقای دکتر ابراهیم یزدی (۲۱/۰۲/۷۶)
باقر معین: آقای دکتر یزدی حذف شما از فهرست کاندیداها تا چه حد قابل توجیه است؟
دکتر یزدی: اگر ما به اصل ۱۱۵ مراجعه کنیم به هیچوجه قابل توجیه نیست. برای این که در آن پرسشنامه ما به صراحت نوشته بودیم: «اینجانب که خود را واجد کلیه شرایط مصرح در اصل ۱۱۵ قانون اساسی میدانم داوطلبی خود را اعلام میکنم». شرایطی که در این اصل ذکر شدهاند عبارتند از ایرانیالاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوا و مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور. بنابراین لزومی نداشته است چیزی را به طور مشخص بیرون بکشند و بگویند که این را هم امضاء کنید. اگر اصولی که مورد نظر آقایان است جزو مبانی جمهوری اسلامی ایران است دیگر لزومی نداشته که مجدداً تفکیک و عنوان گردد. اگر هم نیست به نظر آقایان، که ضرورت داشته که تفکیک شود، شرطی است مافوق و جدای از قانون و حق این کار را نداشتهاند. بنابراین رد صلاحیت نه تنها بنده، بلکه افراد متعددی که ثبتنام کردهاند غیرقانونی بود. ما [برخی از ثبتنامکنندهها] عضو دولت بوهایم، وزیر بودهایم، معاون نخستوزیر بودهایم. عضو شورای انقلاب بودهایم. در مجلس اول با اکثریت مطلق پیروز شدهایم و نماینده بودهایم. برخی از ماها بعد از استعفای دولت موقت همکاری خود را با دولت شورای انقلاب ادامه دادند. در میان کسانی که رد صلاحیت کردهاند، علاوه بر کاندیدای گروههای اپوزیسیون و دگراندیشان کسانی هم بودهاند که نماینده مجلس در همین دوره بودند یا نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد بودهاند. رد صلاحیت اینها وهن خود حاکمیت میباشد. شورای نگهبان وقتی میگوید اینها حداقل شرایطی را که در نظر گرفته بودیم فاقد بودند، قابل توجیه نیست و غیرقانونی است.
به نظر شما تأثیر آن چه بود؟
تأثیر منفی گذارده است. به این جهت که مردم ما بعد از پیروزی انقلاب و تأثیری که انقلاب بر جامعه ما گذاشته است، شدیداً علاقمند به مسائل سیاسی هستند و با تصمیم سیاسی حرکت میکنند. به خصوص در این وضعیت کنونی، که ایران مورد حملات تبلیغاتی و تهدیدات خارجی قرار گرفته و جنجال و مسائل مختلف، مردم عموماً مایل هستند که در انتخابات شرکت کنند و توقع و انتظار مردم این بود که در شرایط بحرانی کنونی تنشهای سیاسی کاهش پیدا کند.
به نظر شما این که عدهای حذف شدهاند این است که شورای نگهبان به مردم اعتماد ندارد یا به کسانی که حذف شدهاند؟
به نظر من مسئلهای که الان پیش آمده در واقع آرام آرام یک تناقض میان دو رکن اصلی نظام بوجود میآورد. چون دو رکن اصلی نظام جمهوریت و اسلامیت آن میباشد. جمهوریت هم بدون دخالت مؤثر و گسترده مردم در سرنوشت خود معنا پیدا نمیکند. جمهوریت بدون دمکراسی معنا پیدا نمیکند. بنابراین هر نوع تلاش برای جلوگیری از مشارکت آزاد مردم در سرنوشت خودشان موجب مخدوش شدن رکن اصلی نظام که همان جمهوریت میباشد، خواهد شد.
معین: رئیس جمهور آینده چه مشکلاتی رودرروی خود دارد و چه مشکلاتی را میتواند حل کند؟
دکتر یزدی: صرف نظر از موقعیت، سابقه، کفایت، درایت، آگاهی و درک سیاسی که الان راجع به این اشخاص مطرح میباشد، در مقایسه با گذشته خود این تغییرات و نورمهای جدیدی که بوجود آمده، مناسبات را وارد یک دوران تازهای میکند که به نظر من معلوم نیست در مجموع به نفع مملکت باشد. بسیار شکننده خواهد بود.
روابط عمومی نهضت آزادی ایران
۰۵/۰۳/۷۶