۲۰۰۷
۰۶/۱۲/۱۳۸۵
جناب آقای دکتر حق شناس
مدیر مسوول محترم روزنامه اعتماد ملی
با سلام و احترام،
در شماره ۲۱/۱۱/۸۵ آن روزنامه، به نقل از مصاحبه ای(۱) با جناب حجتالاسلام و المسلمین کروبی، مطالبی مطرح شده بود که به منظور روشن شدن اذهان خوانندگان محترم روزنامه، توضیحات زیر برای درج مطابق قانون مطبوعات عرضه می شود.
جناب آقای کروبی، در آن مصاحبه، از جمله گفتهاند :
“روحانیون با همه گروهها مرتبط هستند. نهضت آزادی چهرههای مذهبی هم داشتهاند. با نهضت آزادی واقعاً همکاری میشد. آنان هم کمک میکردند. البته این نکته هم همیشه در اذهان ـ به ویژه در زندان ـ بود که ما در مبانی اختلافنظر داریم و هرچه جلوتر میآمدیم، اختلافات بیشتر بروز میکرد. البته اختلافات شدید اصولاً در دوران غنایم است. من نمیخواهم پشت سر آنها چیزی بگویم، اما باعث اختلاف اول، همانها شدند. این انحصارطلبی و زیادهخواهی چیزی است که وجود دارد. آنها میخواستند وقتی آمدند، همه چیز دستشان باشد. البته عدهای این گونه بودند. آقای طالقانی این جور نبود، هرچه پایینتر بیایی، بدتر میشود. نسل جوان باید بدانند ما تا تحمل، سعه صدر و دوراندیشی نداشته باشیم، نمیتوانیم درست حکومت کنیم. همیشه اقلیت موفقترند”.
البته بسیار طبیعی است که دبیرکل محترم حزب اعتماد ملی نظرات و دیدگاههای متفاوت با نهضت آزادی ایران داشته باشند. همانگونه که جناب کروبی نیز اشاره کردهاند، ایشان با نهضت آزادی در مبانی اختلاف نظرهایی دارند ازجمله ایشان از معتقدان به ولایت مطلقه فقیه هستند، در حالی که نهضت آزادی ایران به آزادی، جمهوریت و حقوق بشر باور دارد و نظراتش را درباره ولایت فقیه در سال ۱۳۶۷ طی نشریهای با عنوان “بررسی و تحلیل ولایت مطلقه فقیه” منتشر کرده است. اما نکته تأسفآور در مصاحبه یاد شده ادبیات و مطالب مطرح شده است که با ادبیات مورد انتظار از یکی از مشایخ گروههای اصلاحطلب و دبیرکل یک حزب اصلاح طلب بسیار تفاوت دارد.
با توجه به اینکه متن مصاحبه در روزنامه ارگان حزب اعتماد ملی نیز به چاپ رسیده است، شائبه تحریف یا تغییر سخنان ایشان وجود ندارد.
و اما در مورد بیشتر شدن بروز اختلافات بویژه آنگونه که در سخنان آقای کروبی آمده است : “هرچه جلوتر میآمدیم، اختلافات بیشتر بروز میکرد. البته اختلافات شدید اصولاً در دوران غنایم است” ، جملههای فوق خود بیانگر بسیاری از موارد پیش آمده در انقلاب ایران است.
برخلاف برخی از عزیزان، مسؤولان و اعضای نهضت آزادی ایران به انقلاب و حکومت به عنوان غنیمت نگاه نمیکردند و درست به همین دلیل، به رغم همه زندانها ، شکنجه ها ، تبعیدها ، آوارگیها و محرومیتهایی که تا پیروزی انقلاب متحمل شده بودند، زمانی که ادامه حضور در حاکمیت را با اصولشان در تعارض دیدند، به آسانی و بیچشم داشتی، “افسار شتر حکومت را بر پشت آن انداختند” و به گفته خود آقایان، “نجیبانه کنار رفتند.” اما قشری دیگر ، که برخی در پیروزی انقلاب نقش داشتند و برخی نیز، به تعبیر دوستان آقای کروبی، “حتی یک سیلی برای انقلاب نخوردهاند” ، پس از آنکه به غنایم دست یافتند، در طول بیست و چند سال اخیر نهتنها اجازه مشارکت گروهها و افراد دیگری غیر از خودشان را در حاکمیت ندادهاند بلکه حق حیات سیاسی را هم از آنان سلب کردهاند و میکنند. حتی بخشی از آنان ، هنگامی که توان بیشتری یافتهاند برای حذف نیروهای “کمتر خودی” به نفع نیروهای ” خودی تر” تلاش نموده اند. لازم به یادآوری است که، از دید نهضت آزادی ایران، یکی از علل کلیدی انحراف از اصول و آرمانهای اولیه انقلاب همین رها ساختن “تنگه احد ” “استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی” به طمع کسب غنایم، پست ، مقام و رانتخواریها است.
همچنین، ذکر این نکته بدیهی نیز ضرور می نماید که یکی از افتخارات مسؤولان و اعضای نهضت آزادی ایران این است که در طول نزدیک به نیم قرن فعالیت سیاسیشان همواره بر روش و اسلوبی که بنیانگذاران این شجره طیبه ترسیم کرده بودند حرکت کردهاند. حافظه تاریخی ملت ما نیز گواه این است که در پی درگذشت زنده یاد دکتر یدالله سحابی، در چهار سال پیش، مقام محترم رهبری و سایر مسوولان، از جمله آقای کروبی، که در آن زمان ریاست مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشتند. بر استقامت و استواری ایشان بر پیمودن راهش تأکید داشتند و این درحالی بود که آن شادروان تا پایان عمر با برکتش، با حضور در جلسات شورای مرکزی نهضت آزادی ایران به مسوولیتهایش در همه فعالیتها و موضعگیری های نهضت آزاد ایران عمل میکرد و با افتخار بدان اذعان می نمود.
نهضت آزادی ایران سالهاست که به شهادت همه مورخان و ناظران تنها در “مقام” منتقد و ناصح حاکمیت قرار دارد و این “مقام” برخلاف بسیاری از پستها و مقامها، تنها زندان، محرومیت و محدودیت برای اعضا و علاقهمندان نهضت آزادی “پاداش” داشته است. نیک پیداست که چنین پاداشی نیاز به “انحصارطلبی و زیادهخواهی” ندارند!
با توجه به اشارات متعددی که جناب کروبی در مصاحبهشان به آیت الله طالقانی داشته اند، به عنوان آخرین نکته یادآور می شویم که بیشتر اثر گذاران بر انقلاب اسلامی به خاطر دارند که آن شادروان ، باتوجه به شناخت عمیق تری که نسبت به خلقیات و رفتارهای برخی از آقایان داشت ، مهندس بازرگان را از پذیرش درخواست آیت الله خمینی برای نخست وزیری برحذر می داشت و تأکید می کرد که “آنان صفا و وفا ندارند” . متأسفانه پیشبینی ایشان به واقعیت پیوست. جناب آقای کروبی بهتر میدانند که دولت موقت تنها ۹ ماه ، آن هم با کوهی از مشکلات ، که شرح آن نیاز به مثنوی هفتاد من کاغذ دارد ، بر سر کار بود و در ۲۸ سال پس از آن قدرت به طور کامل در اختیار مقامات روحانی و یارانشان بوده است. آیا آنان ، در خلوت خودشان، از کارنامهای که در دست دارند و از وضعیتی که کشورمان با آن روبروست راضی هستند؟
ما برای جناب آقای کروبی تحمل، سعه صدر و دوراندیشی بیشتری را از خداوند آرزو میکنیم ، اما نه تنها برای آنکه درست حکومت کنند، بلکه برای اینکه در پیشگاه الهی پاسخگو و سرفراز باشند.
روابط عمومی
نهضت آزادی ایران
(۱) اصل مصاحبه به تاریخ ۱۸/۱۲/۸۵ در سایت بازتاب منتشر و پس از آن در روزنامههای اعتماد ملی، اعتماد و روزنامههای دیگر بازنشر شده است.