گفتوگوی صریح دبیرکل نهضت آزادی با آسیا نیوز
محمد توسلی
آیا رئیسی می تواند دنگ شیائو پنگ ایران باشد؟ چین از حدود دهه ۷۰ میلادی ایدئولوژی خود را کنار گذاشت، واقع بین شد و با واقع نگری مشکلات خود را حل میکند، اگر آقای رئیسی فکر میکند میتواند آن الگو را بپذیرد، آن نگاه سیاسی و راه گذشته خود را کنار بگذارد، این راهکار کوتاه مدت است. البته شرایط فرهنگی و ساختار سیاسی چین با ما متفاوت است. کنار گذاشتن نگاه سنتی و بحث برجام و اف ای تی اف می تواند گرههایی از اقتصاد را برطرف کند اما ریشه مشکلات اقتصادی ما سیاسی است و تا مشکلات سیاسی ما حل نشود مشکلات اقتصادی برطرف نخواهند شد. ما بدون انسجام ملی هیچ گام اساسی برای عبور از بحرانها نمیتوانیم برداریم.
در دوران جدید چه راهبردی با توجه به آرایش قوای فعلی وجود دارد؟ ما نیاز به یک تحول درون حوزوی داریم! که اگر یک نظریه [ولایت فقیه] در طول ۴ دهه گذشته پاسخگو نبوده است، عقل حکم میکند که به دیدگاههای دیگری توجه شود. حذف ولایت فقیه از قانون اساسی و خروج روحانیت از نهاد قدرت برگرفته از آموزه های قرآنی است. مهندس بازرگان بعد از انقلاب تلاش کرد تا با آگاهی بخشی بر اساس آموزههای قرآنی نشان دهد؛ نهاد دین و روحانیت باید از نهاد قدرت کنار برود تا مردم بتوانند آزادی داشته باشند و بر سرنوشت خویش حاکم باشند.
اولین گام را ملت ایران علیه استبداد سیاسی در انقلاب ۵۷ برداشت و در گام دوم؛ جهت رفع توسعه نایافتگی، عبور از استبداد دینی است. گام بعدی برای گذار به دموکراسی در ایران، تداوم راهکار اصلاحات جامعه محور است که جامعه را توانمند کرده و آگاهی که در طی این ۴ دهه در مردم پیدا شده را به سازمان تبدیل کرده تا نهادهای مدنی و احزاب سیاسی توسعه یافته و تقویت شوند و نیز به جای دنبال کردن مطالبات پراکنده، حول محور مطالبات مشترک ملت ایران که آزادی و حاکمیت ملت است متمرکز شوند.