جلد دوم اسناد، بخش دوم، اخبار و تفسیرحدود اردیبهشت ۱۳۴۰
سردار پیر
تاروشنی برآی دونی کی مدد کند مزدای پاک حمله به ردیوودد کند
تا شب فرو بمیرد برآست ان صبح خورشید عدل و داد ره ظلم سد کند
تا دست ملتی بدرآید زآستین منشورشوم فتنه فرعون رد کند
تا قرن ها اسارت ایران بسر رسد. تا شیر پیر بار دگر «خلع ید» کند
فریاد شوق از دل هر مرد و زن بپاست سردار پیر ساحل شهر طلاکج ـ ااست
«بابک»
(از شماره یکم ۲۹ اسفند ۱۳۳۹ روزنامه باختر امروز)
جشن فرهنگیان کشور
هفتاد و پنج هزار تن فرهنگیان که چراغ تعمل کنونی و آینده این کشوراند اعلام نمودهاند که چنانچه تا یازدهم اردیبهشت ماه خواسته آنان (افزایش اشل حقوق) انجام نشود در سراسر کشور دست به اعتصاب خواهند زد.
دستگاه حاکمه برای خاموش ساختن جنبش فرهنگیان ترمزهایی در میان آنان دارد که کار آنها خاموش ساختن این جنبش است.
کار دیگر دستگاه دادن وعدههای دروغین و بیسروته است. در حالیکه فرهنگیان درخواست دارند که به حقوق آنها افزوده شود دستگاه حاکمه باین درخواست پاسخ سرراستی نداده و برعکس وعده میدهد که برای فرهنگیان خانه خواهد ساخت.
در نامهای وزیر فرهنگ به درخشش مینویسد:
«. . . . . . . . ۵ ـ گذشته از لایحهایکه به منظور تامین مسکن در مجلس شورای ملی مطرح است درباره عدهای از خانههای ساخته شده نیز مقرر گردید برای معلمین حق تقدم قائل شوند با پرداخت اقساط طویلالمدت در اختیار آنان گذشته شود. . . . . . .»
یعنی اینکه فرهنگیان از افزایش حقوق خود چشم پوشی کرده و به لایحه تامین مسکن که در مجلس مطرح است امیدوار باشند.
آیا لایحه تامین مسکن و حق تقدم در استفاده از چند خانهایکه در کن ساخته میشود هفتاد و پنج هزار تن فرهنگیان کشور را دارای خانه خواهد کرد.؟ پاسخ این سوال از نامههای نخستوزیر و وزیر دارایی ببانک ساختمانی بدست میآید.
نامه نخست وزیر ببانک ساختمانی
تاریخ ۱۴/۱/۴۰ ـ ۴۱۰/۱۱ ـ بانک ساختمانی
چون بمنظور اجرای برنامه تثبیت اقتصادی و صرفهجویی در هزینهها تصمیم گرفته شده است که از ایجاد ساختمان جدید در سال جاری مطلقا خودداری شود و اعتباراتیکه بدین منظور ضمن بودجههای مصوب پیشنهاد شده حذف گردیده لذا مقتضی است:
۱ ـ از ایجاد ساختمان جدید مطلقا خودداری شود.
۲ ـ ساختمانهای فعلی را در هر وضعیتی که هست متوقف نمایید.
۳ ـ چنانچه اضطرارا باید ساختمانی تکمیل یا برای حفاظت آن در وضع موجود اقدامی صورت گیرد و یا با مختصر اعتباری باتمام خواهد رسید قبلا گزارش لازم در هر مورد تهیه و ارسال دارند تا تصمیم لازم اتخاذ و ابلاغ شود.
بوزارت دارایی دستور داده شده هیچگونه پرداختی از این بابت بعمل نیاورد و چنانچه تعهدی خلاف این دستور از طرف حسابداریها یا مسوولین سازمانهای مالی، اقتصادی، شرکتها بعمل آید شدیدا تعقیب خواهد شد.
از طرف نخست وزیر
و اکنون نامه وزیر دارایی ببانک ساختمانی
تاریخ ۱۴/۱/۴۰ ـ ۱۵/۱۲۴
وزارت دارایی کل ساختمان
بانک ساختمانی
در پیرو مذاکرات حضوری خواهشمند است فورا دستور دهید عملیات ساختمانهای در دست اقدام متعلق بوزارت دارایی را بنحویکه ایجاد خسارتی نشود متوقف و تعطیل نموده نتیجه را اعلام فرمایید.
وزارت دارایی
اگر بنا به نامه نخست وزیر
«. . . . . . تصمیم گرفته شده است که از ایجاد ساختمان جدید در سال جاری مطلقا خودداری شود و اعتباراتیکه بدین منظور ضمن بودجههای مصوب پیشنهاد شده حذف گردیده. . . . .»
و همچنین
«. . . . . . . . بوزارت دارایی دستور داده شده هیچگونه پرداختی از این بابت بعمل نیاورد. . .» پس وزیر فرهنگ چگونه به فرهنگیان نامه مینویسد که «در اجرای عوامل ملوکانه برای آنان خانه خواهد ساخت؟»
دستگاه حاکمه میخواهد با چنین نویدهای دروغین و با استفاده از مزدورانی که کار ترمز را در جنبش فرهنگیان بعهده دارند آنان را سرگرم سازد تا فرصتهای مناسب از دست رفته و تعطیلات تابستان قرار دهد.
هفتاد و پنج هزار فرهنگیان کشور چنانچه در انجام خواستههای خود سرسخت و کوشا باشند میتوانند دویست و پنجاه هزار دانشآموز را که نزدیک به صد هزار آنان در تهران هستند بدنبال خود بکشانند و دستگاه حاکمه را وادار سازند بجای اینکه بیش از هفتصد میلیون تومان بیک شرکت خارجی بدهد و حتی به حساب پولهاییکه بآن شرکت داده رسیدگی ننماید (از اعترافات آقای آرامش سرپرست سازمان برنامه در جلسه پنجشنبه ۳۱/۱/۱۳۴۰ مجلس شورا) تن در دهد.
اکنون که فرهنگیان برای تامین خواستههای خود بپا خواستهاند میتوانند مطمئن باشند که همه نیروهای ملی ناظر چگونگی مبارزات این مردم شرافتمند و روشنفکر بوده و با همه امکانات خود از آنان پشتیبانی خواهند نمود.
تجاوز بکوبا
تجاوز به کوبا و شکست مفتضحانه آن بار دیگر اصالت مبارزات ملتها را بر حکومتهای تحمیلی ثابت کرد.
دولت آمریکا برای چندمین بار با دخالت مستقیم در امور داخلی یکی از کشورها نشان داد که هنوز هم عوامل سیاسی حزب جمهوریخواه در دستگاه حکومت آمریکا منشاء اثرات زیادی هستند.
حیثیت سیاسی آمریکا که با روی کار آمدن کندی و انتشار نظرات او آبرویی در پیشگاه ملتها پیدا کرده بود با مداخله مستقیم در کوبا و حمایت از یک حکومت تحمیلی لطمه جبران ناپذیری دید.
ما ضمن تبریک بملت کوبا بار دیگر سیاست تجاوز به ملتها را که گریبانگیر مردم ما هم شده شدیدا محکوم میکنیم و امیدواریم که این آزمایش درس مناسبی برای دولت جان کندی باشد.
«تضعیف روحیه قوای انتظامی» بوسیله دکتر بقایی
پرونده دکتر مظفر بقایی که چندی پیش بازداشت شده بود اکنون برای محاکمه بدادگاه عادی شماره یک ارتش فرستاده شده. تا کنون سرهنگ رحیمی و سرلشگر شفایی وکالت وی را قبول کردهاند و تا ششم اردیبهشت ممکن است وکلای دیگری نیز معرفی نماید. دادگاه در ۱۶ اردیبهشت تشکیل میشود.
دکتر بقایی از پیمان شکنان جنبش ملی ایران و از پایه گزاران دستگاه کنونی است اکنون بوسیله همان دستگاه باتهام «تضعیف روحیه قوای انتظامی» محاکمه میشود.
دکتر بقایی باید محاکمه شده و بکیفر اعمال خود برسد اما نه بوسیله دستگاه حاکمه و باتهامی مضحک بلکه در پیشگاه ملت ایران و بگناه اعمال ضد ملی و آدمکشیهای خویش.
بازداشت و محاکمه دکتر بقایی وجهه دستگاه حاکمه را بالا نخواهد برد و مردم نیز با اینگونه محاکمات از میدان بدر نرفته و هراسی بخود راه نمیدهند.
قسمتی از مصاحبه والتر لیپمن با خروشچف درباره ایران
از شماره ۱۸ آوریل ۱۹۶۱ روزنامه نیویورک هرالدتریبون
. . . . . . در این مقاله ملتهای قسمتهایی از مذاکرات خود را با خروشف درباره جنبشهای انقلابی در میان ملتهای کوچک نقل مینمایم:
آقای خروشف بویژه درباره سه کشور لائوس، کوبا و ایران گفتگو کرد و بعقیده وی این سه کشور نمونهای از کشورها مستعمره هستند که مسیر قهری تاریخ آنها را از فئودالیسم و سرمایهداری بمدار کشورهای کمونیستی میکشاند.
او با چنان قاطعیتی این مطالب را بیان میکرد که من نتوانستم که کمترین تردید و تزلزلی در این اعتقاد او بیابم. بنظر او موافقت شوروی و یا مخالفت غرب بهیچوجه نمیتواند اثری در سرنوشتی که قهری تاریخ پیش پای این ملت شما گذارده داشته باشد.
در مورد ایران بدون اینکه از طرف من چیزی عنوان شود او صحبت بمیان آورد و گفت که ایران دارای حزب کمونیستی بسیار ضعیفی بوده ولی بینوایی تودههای مردم و فشار حکومت مسلما موجب بروز انقلاب در این کشور میگردد. شما خواهید گفت که شاه ایران بوسیله کمونیستها سرنگون شده است و ما از اینکه میبینیم مردم مترقی ایران ما را علمدار پیشرفت بشریت میشناسد بسیار خوشحالیم.
اگر منصفانه قضاوت کنیم از فحوای گفتار خروشف درباره ایران که گفت:
«ایران کشور فقیری است که فایدهای برای اتحاد شوروی ندارد. چنین برمیآید که شوروی قصد مداخله نظامی و اشغال ایران را ندارد بلکه میخواهد با تبلیغات و مداخلات غیرمستقیم شاه را ساقط نماید.
خروشف با ایمان قاطعی اظهار داشت که ایران بهترین نمونه از کشورهایی است که سیر چارهناپذیر تاریخ آنرا بانقلاب میکشاند. وی معتقد است که ما نخواهیم توانست با اصلاحات لیبرال دموکراتیک این سیر تاریخ را منحرف سازیم.
هیچیک از گفتههای ما نمیتواند افکار خروشف
عملا نشان دهیم که میتوانیم اصلاحات دموکراتیک عمیقی انجام دهیم.