شماره: ۱۴۹۵
تاریخ:۰۷/۰۲/۱۳۷۴
مصاحبه آقای حسین عبدالغنی خبرنگار مجله عربی الاوسط و الحیاه و بی‌بی‌سی عربی
با آقای دکتر ابراهیم یزدی (۰۵/۰۲/ ۱۳۷۴)
س۱ـ در خارج کشور برداشت عمومی این است که در جمهوری اسلامی ایران دیگر گروه مخالفی وجود ندارد؟ آیا همینطور است و چرا؟
ج‌ـ در ایران احزاب و گرههای مخالف سیاسی وجود دارند که می‌توان از آنها به عنوان «مخالف وفادار» نام برد. اما مشکل این است که احزاب مخالف تحمل نمی‌شوند و مورد انواع محدودیت، فشارها و سرکوب‌های مستمر قرار دارند. بطوری که نمی‌توانند آزادانه فعالیت قابل توجهی داشته باشند.
س۲ـ بعد از این همه سال که از انقلاب اسلامی در ایران می‌گذرد، کشور با مشکلات اقتصادی و اخیراً هم با ناآرامی‌های اجتماعی روبرو شده است. شما این مشکلات را چگونه می‌بینید و نتایجی که این مشکلات ممکن است برای دولت به‌‌وجود بیاورند چیست؟
ج‌ـ ناآرامی‌های خودبخودی اجتماعی معمولاً پیامد فشارهای سیاسی و اجتماعی و مشکلات اقتصادی می‌باشند، از یک طرف فشارهای اقتصادی، بالا رفتن هزینه‌ها و تورم وجود دارد که عمدتاً طبقات محروم و کم‌درآمد را، که اکثریت بزرگی را تشکیل می‌دهند، از پا درمی‌آورد و از طرف دیگر از فعالیت آزاد و مناسب احزاب سیاسی جلوگیری می‌شود. در حالی که طرفداران دولت از امکانات وسیعی برخوردارند، برای آنهایی که بخواهند انتقاد و اعتراض و نارضایتی خود را از سیاست‌ها و اعمال حاکمیت ابراز دارند هیچ راهی باقی نگذاشته‌اند. تمام راهها را بسته‌اند. بنابراین مکانیزم سالم و آرامی برای ابراز اعتراض و انتقاد علنی و مؤثر در دسترس مردم معترض قرار ندارد. پیآمد چنین وضعیتی همین واکنش‌های پراکنده، ناگهانی و خشن، و اغلب مخرّب میباشد. یکی از نقش‌های عمده احزاب مخالف وفادر ارائه ابراز مسالمت‌آمیز مخالفت و اعتراض نسبت به اعمال و سیاست‌های حکومت است. حال اگر دولت بتواند فشارهای اقتصادی رو به رشد را به نفع طبقات محروم متعادل سازد و ضرورت آزادی احزاب سیاسی را نپذیرد، ادامه وضع کنونی سبب وخیم‌تر شدن اوضاع و تشدید ناآرامی‌ها خواهد شد. بطوری که روابط مردم و دولت ممکن است به نقطه غیرقابل ترمیم برسد.
س۳ـ آیا برای نهضت آزادی یا احزاب دیگر امکان دستیابی به قدرت وجود دارد و آیا دولت انتقال و جابجایی قدرت را می‌پذیرد؟
ج‌ـ تا آنجا که به نهضت آزادی مربوط می‌شود، و من فقط می‌توانم از جانب نهضت آزادی سخن بگویم، انگیزه عمده و اصلی کسب قدرت نیست. بلکه انگیزه اصلی اجرا و تحقق کامل قانون اساسی است. اصلاح، ترمیم و یا جابجایی مسالمت‌آمیز قدرت در چارچوب جمهوری اسلامی تنها با تمکین همه جانبه دولت از قانون اساسی ممکن میباشد. هنوز علائمی از آمادگی حاکمیت برای این امر دیده نمی‌شود.
س۴ـ اهداف عمده نهضت آزادی چیست؟ آیا بسط حقوق سیاسی برای مردم و برای جنبش‌های سیاسی، نظیر حق تأسیس احزاب سیاسی، انتخابات آزاد و قدرت بیشتر برای پارلمان است یا جستجوی راه برای مشارکت در قدرت با دولت؟
ج‌ـ اهداف عمده و اصلی نهضت آزادی دفاع و نگهبانی از آزادی و استقلال، دو آرمان بنیادین انقلاب اسلامی ایران میباشد. اصول مندرج در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی حقوق و آزادی‌های مردم، از جمله حق تأسیس احزاب سیاسی، آزادی مطبوعات و بیان و مشارکت آزادانه در انتخابات را، با صراحت و دقت شرح داده است.
س۵ـ چه تغییر عمده‌ای در افکار و برنامه‌های نهضت آزادی صورت گرفته است؟ آیا شما فکر می‌کنید که احزاب موجود می‌توانند نسل جدید را که با مشکلاتی نظیر بیکاری روبه‌رو هستند، به خود جذب کنند؟
ج‌ـ فلسفه سیاسی و باورهای ایدئولوژیکی نهضت آزادی تغییر نکرده است. ما از مشکلات فراوانی که نسل جدید با آنها روبه‌روست، آگاهیم، اما احزاب سیاسی، از جمله نهضت آزادی برای آنکه بتوانند با نسل جدید رابطه برقرار سازند و به مشکلات آنها برسند و راه‌حلهای مناسب را ارائه دهند، باید از آزادی فعالیت حزبی برخوردار باشند.
روابط عمومی نهضت آزادی ایران
اردیبهشت‌ماه ۱۳۷۴
