شماره: ۶۳۴/۴/۲۱
تاریخ: ۱۴/۶/۱۳۶۳
نامه به وزیر امور خارجه در مورد سفر نمایندگان مجلس آلمان به ایران
جناب آقای دکتر ولایتی
وزیر محترم امورخارجه جمهوری اسلامی
در تاریخ یکشنبه ۴ شهریور جاری ۳ نفر نمایندگان مجلس فدرال آلمان برای یک بازدید عمومی به ایران آمدند. چند روز قبل از ورود این هیئت آلمانی، نمایندهای از طرف سفارت آلمان به دفتر نهضت آزادی مراجعه و ضمن اطلاع ورود این هیئت اظهار داشت که اعضای هیئت علاقمند به دیدار با نمایندگان سابق مجلس شورای اسلامی از اعضای نهضت آزادی میباشند. وی ضمناً اظهار داشت که مراتب به اطلاع مسئول تشریفات وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی نیز رسیده است و ظاهراً ابراز مخالفتی نشده و تأیید گردیده است. لذا از نمایندگان نهضت دعوت کردند که در مهمانی شام سفارت آلمان به مناسبت ورود هیئت مذکور در روز یکشنبه ۴ شهریور شرکت نمایند.
در روز شنبه سوم شهریورماه از طرف نهضت آزادی با مسئول تشریفات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی تماس تلفنی گرفته و مراتب به ایشان اطلاع داده شد. ایشان متعاقباً با نهضت تماس گرفته و اظهار داشتند که مطلب را به اطلاع جنابعالی رسانیدهاند و جنابعالی قبول این دعوت را به مصلحت ندانستهاید. به دنبال این امر، از طرف نهضت به نماینده سفارت آلمان اطلاع داده شد که از قبول دعوت و شرکت در شام سفارت و دیدار با هیئت آلمانی معذورند.
اینک که سفر این هیئت به ایران پایان یافته است و به کشور خود مراجعت نمودهاند لازم میدانیم نظرات خود را در این مورد و موارد مشابه به اطلاع برسانیم.
در جهانی که کشورهای مختلف با نظامهای سیاسی، اقتصادی و اعتقادی متفاوت و متضاد در کنار هم قرار دارند، و مجبور به ارتباط و زندگی با هم هستند، روابط بینالمللی براساس احترام و تفاهم و دوستی متقابل و کوشش در جهت جلوگیری از درگیریهای خطرناک و جنگهای بیحاصل زیانبار از اصول مسلم و اجتنابناپذیر میباشد. هیچ کشور و دولتی نمیتواند خود را بینیاز از چنین روابط دانسته و بریده از جهان در انزوا به زندگی عادی ادامه دهد. این روابط به خودی خود، وابستگی و قبول سلطه محسوب نمیگردد. حفظ استقلال کشور در همه ابعاد، و حرکت بر خط مصالح ملی، براساس مبانی فکری و اعتقادی، سیاسی و اقتصادی و ارزشهای نشأت گرفته از آن، تنها از طریق ایجاد یک نیروی ورزیده آگاه سیاسی و حضور فعال در صحنه روابط بینالمللی و اعمال یک دیپلماسی سنجیده ممکن و میسر است. مسافرت هیئتهای سیاسی فرهنگی، اقتصادی به کشورهای خارجی مرتبط و تماس و گفتوگو در سطوح مختلف یکی از اجزاء این دیپلماسی و امری رایج و عادی است. دولت جمهوری اسلامی نیز این شیوه دیپلماسی را پذیرفته است و مرتباً هیئتهایی به کشورهای خارجی اعزام مینماید و هم هیئتهای گوناگون از کشورهای مرتبط با ایران به کشورمان میآیند. این هیئتها بسته به ترکیب اعضایش، در سفرهای خود علاوه بر دیدارهای رسمی و مذاکره با مقامات دولتی، به گشت و گذار در کشور و برخورد با واقعیتها و شناخت حقایق اوضاع میپردازند. این امر نیز در عرف روابط بینالمللی به رسمیت شناخته شده و در اکثر کشورهای جهان که زیر سلطه استبداد به نوعی نباشند، مرسوم است.
سفر هیئت نمایندگان مجلس فدرال آلمان، به دنبال سفر وزیر امورخارجه این کشور به ایران در چنین چهارچوبی صورت گرفت. در این برنامهها دولت ایران اصرار دارد تا خارجیان بپذیرند که در ایران آزادیهای سیاسی و اجتماعی، بر طبق اصول مصرحه در قانون اساسی وجود دارد و اگر گروه یا گروههائی تحت پیگرد هستند، و یا غیرقانونی اعلام شدهاند، و اعضا و هوادارانشان دستگیر، زندانی، محاکمه و مجازات میشوند، به دلیل مخالفت با دولتمردان و حزب حاکم نیست بلکه به دلیل خطمشی آنها در براندازی نظام جمهوری اسلامی و قیام مسلحانه و یا ارتباط با دولتهای بیگانه و جاسوسی برای آنها میباشد. طبیعی است که هیئتهای خارجی که به ایران میآیند به صرف ادعای دولت ایران اکتفا ننموده و سعی کنند خود به بررسی اوضاع و کشف حقیقت بپردازند و لذا در رابطه با این برنامههای دولت است که نهضت آزادی ایران، به عنوان یکی از قدیمیترین سازمانهای سیاسی ـ اسلامی شناخته شده و به عنوان گروهی که در گسترش جنبش ملت در داخل و خارج کشور و پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ نقش تعیینکننده داشته است، و هم چنین بهعنوان یک سازمان سیاسی علنی و قانونی ولی غیرموافق با حاکمیت که هنوز هم در صحنه سیاسی ایران حضور دارد، لاجرم مورد مراجعه قرار گرفته و میگیرد.
توضیح این مطلب نیز ضروری است که نهضت آزادی ایران مواضع اصولی، سیاستها و خطمشی خود را در رابطه با دولت و حاکمیت و موضوعات و مسائل مملکتی طی قطعنامهها و بیانیههای سیاسی و تحلیلی خود منتشر کرده است و در دسترس همگان قرار دارد و بر همین اساس و در چهارچوب مقررات قانون احزاب حرکت مینموده و مینماید. پذیرفتن دعوت خبرگزاریها و هیئتهای خارجی که به ایران سفر میکنند، از جمله دعوت هیئت نمایندگان مجلس فدرال آلمان، در همین چهارچوب بوده است. نهضت آزادی ایران همچنین معتقد است دولتمردان وقتی میتوانند به دنیا نشان بدهند که به اصول مصرحه در قانون اساسی، علیالخصوص فصل سوم آن در باب حقوق ملت، پایبند هستند و بر اجرای آن مصمم، که عملاً نشان بدهند گروهها و احزاب غیرموافق با دولت و حزب حاکم حق حیات و فعالیت در تمامی زمینهها، در چهارچوب اصول قانونی را دارند.
براساس توضیحات بالا بود که نهضت آزادی ایران دعوت سفارت آلمان را در ابتدا پذیرفت و آن را به اطلاع وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی رسانید ولی بعداً به علت عدم موافقت وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی، و از آنجا که هیچگونه نفع گروهی خاصی در قبول این نوع دعوتها برای ما متصور نمیباشد، از قبول دعوت سفارت آلمان خودداری کردیم. اما تصمیم وزارت امور خارجه را در این مورد مطابق با موازین قانونی و سیاستهای اعلام شده دولت و مصالح مملکت نمیدانیم. وزارت امورخارجه با این تصمیم خود عملاً به هیئت نامبرده اعلام کرد و نشان داد که علیرغم ادعای مقامات دولتی، در ایران فقط گروهها و شخصیتهای موافق با حاکمیت از آزادیهای سیاسی ـ اجتماعی برخوردار میباشند.
نهضت آزادی ایران
۱۲ شهریور ۱۳۶۳